Tijdens de najaars-ALV van 2024 werd Jos Kuiper, tot zijn eigen grote verrassing, benoemd tot Lid van Verdienste. Een welverdiende erkenning voor zijn jarenlange inzet voor de wedstrijdorganisatie en de trainingsgroep in Udenhout én zijn betrokkenheid als commissielid bij de Parcourscommissie. Voor de SBN-website kijkt Jos terug op al die mooie jaren waarin hij met veel plezier en voldoening bezig was, en nog altijd is, met de sport.
Begin jaren negentig begon Jos Kuiper met sporten bij sportschool Feelgood. De eigenaar, Kees van Hooft, had via de survivalrun in Beltrum kennisgemaakt met de uitdagende sport. Kees’ enthousiasme werkte aanstekelijk op de sporters in zijn sportschool, waaronder Jos. “Ik vond survivalrun direct helemaal geweldig”, vertelt Jos. “Heerlijk buiten in de natuur, lekker vies worden, hindernissen overwinnen—keileuk toch?”
In 1992 stond Jos voor het eerst aan de start van een survivalrun in Udenhout. Die ervaring bleek echter een flinke uitdaging. “Het gewone hakhout was de avond ervoor gestolen. Kees had op het laatste moment nog wat hout geregeld, maar die balken waren enorm groot en zwaar. Ik was één van de laatsten die aankwam en trof alleen een gigantisch stuk hakhout aan. Pffffff… dat viel niet mee zeg!” Die eerste deelname zette Jos direct aan het denken. “Ik had zo mijn ideeën over wat er beter kon”, herinnert Jos zich. “Kees zei toen: ‘Waarom sluit je je niet aan bij de wedstrijdorganisatie?’ En zo geschiedde. Eerst hielp ik met vrijwilligerszaken, later met het regelen van de vergunningen.”
De betrokkenheid bij de wedstrijdorganisatie bracht niet alleen verantwoordelijkheid, maar ook een sterke onderlinge band met zich mee. “We hadden een hechte groep die ook samen naar survivalruns door heel Nederland ging. Wat hebben we het toen gezellig gehad! Zo herinner ik me een keer dat we onderweg waren naar Beltrum. Het was ijskoud en we zeiden tegen elkaar: ‘Dit is gekkenwerk.’ Maar opgeven was geen optie. Voorzichtig reden we door en gingen zelfs van start, maar halverwege besloot de organisatie de stekker eruit te trekken. De touwen waren zo bevroren dat je ze niet meer kon vasthouden. Het ijs in de sloten was met een hamer kapotgeslagen, maar mijn benen zaten alsnog vol blauwe plekken van de ijsschotsen. Wat een run was dat!”
Verlies
In 2001 sloeg het noodlot toe voor Kees. Tijdens een oefening met een politieonderdeel gebeurde een tragisch ongeluk op het water. Kees werd nog wel uit het water gered, maar kwam niet meer bij. Zijn overlijden was een enorme klap voor iedereen die hem kende. “Kees was de drijvende kracht achter de survivalrun in Udenhout. Hij heeft de sport hier op de kaart gezet en ontzettend veel mensen enthousiast gemaakt.”
Door het verlies van Kees werd dat jaar geen survivalrun georganiseerd in Udenhout. Een jaar later besloot Jos de draad op te pakken, vastberaden om het werk van Kees voort te zetten. “De survivalrun in Udenhout stond altijd bekend als een zware run. Dat is precies wat Kees wilde—voor hem kon het niet zwaar genoeg zijn. Die traditie hebben we voortgezet. Ik ben tot 2019 voorzitter geweest van de wedstrijdorganisatie. Dat jaar vierden we de 25ste editie met maar liefst 1400 deelnemers. Dat was een goed moment om een stapje terug te doen. Ik deed dat met veel vertrouwen, want er stond een fantastisch team klaar om het stokje over te nemen.”
Stichting Survivalteam Udenhout
Naast zijn werk voor de wedstrijdorganisatie richtte Kees ook een eigen trainingsgroep op in Udenhout. Ook bij de trainingsgroep pakte Jos de draad op. Eerst in samenwerking met de sportschool en in 2009 besloot Jos om zelfstandig verder te gaan. Jos: ‘Destijds waren er 30 mensen lid van de trainingsgroep, die mee gingen naar een nieuwe locatie.”
Die nieuwe locatie was echter verre van ideaal in het begin. “In mijn zoektocht naar een geschikte plek kwam ik uit bij een bosperceel. Maar dat was compleet overwoekerd met braamstruiken en een wirwar van struikgewas. Er was helemaal niets: geen stromend water, geen elektriciteit, geen plek om je om te kleden of een kop koffie te drinken.”
Jos begon stap voor stap met het omtoveren van de plek tot een volwaardige trainingslocatie. “Ik werkte toen nog bij de gemeente, dus het regelen van de vergunning ging vrij soepel”, legt hij uit. Na een half jaar hard werken—bramen maaien, ruimte creëren en hindernissen bouwen—konden ze eindelijk van start. “We begonnen klein, met slechts een paar combi-hindernissen, maar beetje bij beetje kreeg het terrein steeds meer vorm.”
Nu staat er iets waar Jos met recht trots op kan zijn en dat sinds 2022 bekend staat als Stichting Survivalteam Udenhout. “We hebben een prachtig terrein van 5000 vierkante meter, vol hindernissen, helemaal zoals we het willen. We hebben zelfs militaire tenten staan waar we na de trainingen gezellig samenkomen. Daar drinken we iets, eten we een koekje en praten we na over de training. Het is een fijne plek geworden. Ik vind het één van de mooiste trainingsterreinen van Nederland.”
Parcourscommissie
Toen Jos nog voorzitter was van de wedstrijdorganisatie in Udenhout, kwam hij in aanraking met de SBN: “Onze survivalrun in Udenhout werd al snel opgenomen in de wedstrijdkalender en zo kwam ik in contact met onder andere Hans te Velthuis, destijds voorzitter van de Parcourscommissie. Ik raakte al gauw bevriend met Hans en zijn vrouw Irene, en zo rolde ik vanzelf de Parcourscommissie in. Als lid van de PC heb ik vele kilometers gemaakt en alle survivalrun-wedstrijden in Nederland en België gekeurd. Dat was toen nog met een klein clubje. En wat hebben we een lol gehad! Zo weet ik nog dat we in Adegem, België, moesten keuren. Met rode wangetjes hebben we daar het parcours beoordeeld, meestal al vroeg onder het genot van een lekker drankje. De volgende dag lopen met een kater was niet ideaal, maar het waren altijd ontzettend gezellige dagen in België.”
“Hans en Irene hebben ongelooflijk veel werk voor de bond verzet. In de vroege jaren negentig stond de sport nog echt in de kinderschoenen. Iedereen bouwde hindernissen met wat ze maar konden vinden—er waren geen draaiboeken, geen voorschriften, alleen een enorme dosis creativiteit en doorzettingsvermogen. Dankzij hun inzet is de sport veel professioneler geworden, onder andere door het opzetten van het Handige Boekje en de Parcoursvoorschriften. Toen zij aangaven te willen stoppen, voelde het voor mij als een logisch moment om ook afscheid te nemen van de Parcourscommissie.”
Aan de gang blijven
Voorafgaand aan de najaars-ALV ontving Jos een uitnodiging van de bond voor een etentje als bedankje voor zijn jarenlange inzet. Tot zijn grote verbazing bleek het etentje niet het enige te zijn: tijdens de gelegenheid werd hij benoemd tot Lid van Verdienste. “Dat had ik echt niet zien aankomen! Wat een eer om dat speldje te mogen ontvangen. Mijn oorkonde hangt nu naast mijn diploma van de bond hier op het trainingsterrein in Udenhout.”
Hoewel Jos een stapje terug heeft gedaan bij de PC, blijft hij actief binnen survivalrun. “Ik ben nog steeds dagelijks bezig met de trainingsgroep. Of het nu gaat om het beantwoorden van een mailtje of het wekelijkse onderhoud van ons terrein, er is altijd wel iets dat mijn aandacht vraagt. We hebben inmiddels 800 leden, dus de dagen zijn nooit saai.”
Jos is ook nog vaak te vinden bij survivalruns door het hele land. “Ik strijd dan wel niet voor het podium—dat heb ik eerlijk gezegd nooit gedaan—maar voor mij draait het vooral om het plezier dat ik uit de sport haal. Zolang mijn lichaam het toelaat, wil ik blijven survivalrunnen. Zo staan de klassiekers nog ieder jaar op mijn kalender. Beltrum en Adegem bijvoorbeeld, die wil ik gewoon niet missen. Vooral vanwege de uitdagende weersomstandigheden. Het is altijd koud en nat. Zoals dit jaar bij Beltrum, als je verkleumd bij de finish staat, denk je wel eens: ‘Waarom doe ik dit mezelf aan?’ Maar een jaar later weet ik gewoon dat ik weer aan de start zal staan. Dat afzien hoort bij de sport en dat is juist de charme van survivalrun. De ultieme strijd.”
“Zoals we in Brabant zeggen: ‘Je kunt beter aan de gang blijven dan voor de geraniums zitten.’ Zo kijk ik er ook tegenaan. De sport heeft me door de jaren heen zoveel gebracht: geweldige herinneringen, vriendschappen en natuurlijk onvergetelijke sportmomenten. Survivalrun is afzien, maar juist dat maakt het zo mooi. Het moment dat je denkt: ‘Dit is gekkenwerk,’ en dan uiteindelijk de bel bereikt. Na afloop gezellig nakletsen met een vette hap erbij. Daar hoop ik nog vele jaren van te genieten!”